انواع محتوا و دسته بندی آن را بشناسید
«کلمه قدرت است.» زمانی که مارگارت آتوورد، شاعر سرشناس کانادایی در اواسط سال‌های ۱۹۶۰ این جمله را به عنوان سطری از شعر «هجی کردن» بر روی کاغذ می‌نوشت، به ذهنش هم خطور نمی‌کرد که چیزی به نام فضای مجازی به وجود خواهد آمد و در آنجا هم کلمات محور قدرت خواهند بود. اساس هرچیزی در این جهان، روی ارتباط استوار است و ارتباط از طریق کلمات صورت می‌گیرد. شما حتی وقتی که در ذهن خودتان مشغول فکر کردن هستید، با خودتان حرف می‌زنید و از طریق کلمات ارتباط برقرار می‌کنید. در واقع کلمات و مجموعه آنها که محتوا را تشکیل می‌دهند، همان چیزی هستند که همیشه و همه جا با آن سروکار دارید. پس ما در هر لحظه از زندگی با یک سوال اساسی روبرو هستیم: محتوا چیست و چه انواعی دارد؟ در ادامه با ما همراه باشید تا به این سوالات پاسخ دهیم.
فهرست مطالب
تولید محتوا چیست؟
برای پاسخ دادن به این سوال بهتر است که ابتدا محتوا را بهتر بشناسیم. محتوا یا کانتنت شامل انواع پیام‌ها، اطلاعات، دانش، آموزش و هرچیز دیگری است که به ما در هر قالبی منتقل می‌شود. این روزها با گسترش اینترنت، فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی، هر شخصی این قدرت را پیدا کرده تا به سادگی محتوای مورد نظر خود را با دیگران به اشتراک بگذارد، در نتیجه بیشتر به آنچه که در این صحنه‌ها روی می‌دهد محتوا گفته می‌شود؛ اما نمی‌توان قالب‌ها و مدیوم‌های قدیمی محتوا را فراموش کرد. در نتیجه معنی محتوا را می‌شود اینطور تفسیر کرد: هرچیزی که بتواند مخاطبی را سرگرم کند، آگاهی ایجاد کند و به هر نوعی که شده، ارزشی را به مخاطب اضافه کند، نوعی از محتواست. به طور خلاصه محتوا را می‌توان با این تعاریف بهتر درک کرد:
- هر مطلب جذاب، قابل اعتماد، سرگرم‌کننده یا آگاهی دهنده به صورت متن، تصویر، ویدیو و یا صدا، نوعی محتواست.
- اطلاعات مفید و باکیفیتی که به شکلی متناسب و با هدف برانگیختن حالت یا احساس مطلوب در مخاطب به او ارائه می‌شود.
- محتوا صدا، تصویر و متنی است که مخاطب را سرگرم کرده، به او آگاهی دهد و یا چیزی را به او بیاموزد.
- محتوا هر نوع اطلاعاتی است که برای مخاطب ارزشمند باشد.
در طول تاریخ کتاب‌ها و بعدها روزنامه‌ها مهمترین منابع تولید محتوا بودند. زمانی که رادیو و تلویزیون اختراع شدند تا سال‌های زیادی یکه‌تاز عرصه محتوا بودند، اما با ورود اینترنت و گسترش فضای مجازی، محتوا و تولید محتوا از اهمیت بالایی برخوردار شد و حتی بیل گیتس از پیشروان فضای مجازی به محتوا لقب پادشاه را داد. جالب است که بدانید با وجود تمام این حرف‌ها و افراد زیادی که درگیر خدمات تولید محتوا هستند، اکثر آنها درک درستی از این واژه ندارند. ارتباط تنگاتنک میان کلمه، محتوا، ارتباطات و تبلیغات به ایجاد دنیای بازاریابی محتوا منجر شده است. برای درک درست هر بازاری بهتر است که ابتدا جنس یا خدمت موجود در آن بازار را بهتر بشناسیم پس برای شناخت دقیق‌تر محتوا و گستره معنایی وسیع آن، در ادامه به بررسی انواع محتوا می‌پردازیم.
انواع محتوا بر اساس اهداف
تازه واردان دنیای محتوا مدام یک سوال مهم از خود می‌پرسند: تولید محتوا چگونه است؟ برای جواب به این سوال بهتر است که انواع تولید محتوا را به شکل ریشه‌ای بشناسیم. مقصود از درک ریشه‌ای این است که هدف از تولید محتوا را بدانید. پس هر خالق محتوا قبل از تولید باید بداند که چه چیزی را می‌خواهد به مخاطب هدیه کند؟
محتوای سرگرم کننده
گاهی به عنوان نویسنده یا تولیدکننده محتوا مهمترین هدف شما سرگرم‌کردن مخاطب و ایجاد فضایی سرگرم‌کننده و جذاب برای او است تا هر زمانی که قصد رجوع به مطالب شما را داشته باشد، هیجان وجودش را قلقلک دهد.
محتوای عاطفی
ایجاد احساسات متفاوت برای مخاطب، هدف دیگری است که تولیدکننده محتوا می‌تواند در سر داشته باشد. درگیر کردن بخشی از ذهن که احساسات و عواطف را رهبری می‌کند جادویی است که به وسیله آن مخاطب میخکوب محتوای شما خواهد شد.
محتوای دانستنی
افزایش آگاهی یا جبران آنچه که مخاطب نمی‌داند هدف مهم دیگر هر تولیدکننده محتوا است. مخاطب ممکن است بر اساس یک نیاز به جستجوی مطلب و محتوای شما آمده باشد و برطرف کردن نیاز مخاطب و گشودن گره‌ای از مشکل او می‌تواند یک مخاطب عادی را تبدیل به مشتری وفادار محتوای تولیدی شما کند.
محتوای آموزنده
یکی از محبوب‌ترین گونه‌های تولید محتوا، محتواهای آموزنده است که معمولا به سراغ پاسخ چرایی و چگونگی می‌روند. وقتی که بتوانید به شکلی کامل به سوالات کاربران پاسخ دهید، آنها را به دنبال کردن دوباره خودتان ترغیب می‌کنید.
انواع محتوا بر اساس فرمت
محتوا را براساس فرمت طراحی می‌توان به این دسته‌بندی‌ها تقسیم کرد:
محتوای متنی
تجربه تاثیرگذاشتن بر مخاطب با ترکیب و دایره‌ای از واژگان برای مدت‌های طولانی بشر را مجذوب خود کرده است. جادوی کلمات با وجود پیشرفت علم و تکنولوژی و افزایش تعداد مخاطبان محتوای ویدیویی و تصویری، کماکان به حیات خود ادامه می‌دهد. هنوز هم بسیاری از مخاطبان تنها با استانداردهایی راضی می‌شوند که نوشته‌ها توانسته‌اند در طول قرن‌ها زندگی بشر بنا بگذارند.
محتوای تصویری
تحقیقات نشان می‌دهد که بیش از ۹۰ درصد اطلاعاتی که وارد مغز می‌شود بصری است. هرچقدر که از تصویر بهتری برای انتقال پیام خود استفاده کنید، محتوای خود را بهتر به مخاطب ارائه خواهید داد. امروزه تمامی شبکه‌های اجتماعی تبدیل به بستری برای ارئه محتواهای تصویری شده‌اند و در اکثر موارد راه‌حل‌هایی ساده‌تر، جذاب‌تر و سریع‌تر برای انتقال پیام و محتوا به مخاطب هستند. چکیده تمام آنچه درباره محتوای تصویری گفتیم در آنچه که به عنوان فرم محتوایی اینفوگرافیک می‌دانیم خلاصه شده است.
اینفوگرافیک
اینفوگرافیک‌ها طرح‌هایی بصری هستند که محتواهای پیچیده آماری و ارقامی را که می‌توانند موجب سردرگرمی مخاطب شوند، در قالبی جذاب و ساده ارائه می‌دهند. اطلاعاتی که شاید گنجاندن آنها در قالب کلمات سخت است، با یک تصویر جلوی چشم مخاطب قرار می‌گیرد.
محتوای صوتی
پیاده‌روی در یک روز بارانی، حضور در یک کافه دنج و یا رانندگی در یک اتوبان خلوت با مناظر زیبا را در نظر بگیرید، آنچه که همه این موقعیت‌ها را جذاب‌تر می‌کند لذت گوش دادن به یک محتوای صوتی دلچسب است. محتوای صوتی با اختراع رادیو جای خود را در میان مردم به خوبی باز کرد و امروزه هم با وجود تلویزیون و اینترنت هنوز یکی از محبوب‌ترین روش‌های تولید محتواست. پادکست‌ها بزرگ‌ترین گواه این مطلب هستند.
پادکست
سال ۲۰۰۴، پادکست به عنوان جوان‌ترین عضو خانواده محتواهای صوتی وارد بازار شد و به سرعت به محبوبیت رسید و کاربران بسیاری در سرتاسر جهان پیدا کرد. زندگی پرمشغله امروزی باعث شد تعداد زیادی از افرادی که در مسیرهای سطح شهر در حال تردد هستند و فرصتی برای مطالعه ندارند، با استفاده از محتواهای پادکست‌ها به آموزش، تفریح و دانسته‌های مورد نیاز خود دسترسی داشته باشند. تولید محتوای صوتی و پادکست‌ها به سادگی و با استفاده از ابزارهای ساده تلفن همراه و فشردن یک دکمه ضبط ممکن می‌شود و همین سهل‌الوصول بودن به محبوبیت روزافزون پادکست‌ها منجر شده است.
محتوای ویدیویی
رشد سریع و یکباره محتوهای ویدیویی در سال‌های اخیر موجب ایجاد نگرشی جدید در علم ارتباطات و بروز دسته‌ای تازه از محتواها شده است. تولید محتواهای ویدیویی تا همین چندسال پیش، نیاز به ابزارهای گران قیمت داشت و تولیدکنندگان این دست از محتواها تعدادی محدود بودند. اما با پیشرفت تکنولوژی و بهبود کیفیت تلفن‌های همراه هوشمند، این محتواها کاملا عمومی شدند. این‌ها دلایل دیگر محبوبیت این محتواها هستند:
- جذابیت بالای ویدیوها
- چندرسانه‌ای بودن
- امنیت بیشتر و امکان کپی شدن کمتر
- امکان نشر گسترده
انواع محتوا از نظر نوع نگارش
یکی از مهمترین تصمیماتی که هر تولیدکننده محتوا باید بگیرد انتخاب نوع نگارش و قالبی است که می‌خواهد پیام خود را در آن گنجانده و به مخاطب ارسال کند. در اینجا به معرفی برخی از رایج‌ترین انواع نگارش محتوا خواهیم پرداخت.
تولید محتوای عمومی
شاخص عمومی بودن محتوا می‌تواند نگاه نویسنده به نوشته را تغییر دهد. محتواهای عمومی مربوط به مخاطبینی در رده‌های سنی مختلف و با سطح دانش متفاوت می‌شوند. این دست از محتواها باید روان، بدون پیچیدگی‌های دستوری و مرحله به مرحله پیش بروند. بهترین نمونه این محتواها شامل محتواهای طنز، خبری و دانستنی عمومی می‌شوند.
تولید محتوای تخصصی
وقتی یک مهندس تجربیات کاری خود را در قالب یک محتوا ارائه می‌دهد در واقع گوشه‌ای از تخصص خود را که سال‌ها برای کسب آن زحمت کشیده است در اختیار مخاطب قرار داده است. مهمترین خصلت این دست از محتواها، بررسی جنبه‌های علمی موضوعات مختلف است و نیاز تخصصی کاربران را هدف گرفته تا بتوانند نکته‌ای کاربردی به دانش خود بیفزایند. مقالات علمی مهمترین مثال از کاربر محتواهای تخصصی هستند.
محصول نویسی
فروشگاه‌های اینترنتی رشد بسیار چشمگیری داشته‌اند و هر روز افراد بیشتری به دنبال فروش محصولات خود بوده و یا برای خرید به این فروشگاه‌ها مراجعه می‌کنند. یک محصول و یا خدمت هم زمانی فروش می‌رود که خریدار به خوبی با آن آشنا شود و خلا نیاز به آن را حس کند. محصول‌نویسی درست و اصولی، مانند فروشنده‌ای قهار و چرب‌زبان، به فرایند رسیدن محصول و یا خدمت از دست فروشنده به خریدار کمک کرده و نقش حیاتی در این انتقال دارد.
رپورتاژ نویسی
رپورتاژ نویسی به پروسه‌ای گفته می‌شود که نویسنده متن تبلیغاتی را البته به شکلی منصفانه و به دور از اغراق درباره یک محصول، خدمت و یا کسب و کار نوشته و به مخاطب ارائه می‌دهد. مهمترین ماموریت در زمان رپورتاژنویسی تبدیل مخاطب به یک مشتری است. بهترین راهکار برای رسیدن به این هدف، رعایت انصاف، صداقت و مخاطب‌شناسی است.
کلام آخر
با گسترش بازاریابی محتوا، نحوه تولید محتوا برای سایت، خدمت و یا محصول و کیفیت آن محتوا برای رسیدن به موفقیت نقشی اساسی دارد. تولید محتوا در صورتی که بر اساس اصول و قواعد محتوانویسی و سئو انجام شود، تاثیر بسزایی در بهتر دیده شدن وب سایت‌ها و بالا رفتن میزان جذب مخاطب خواهد داشت. انواع محتوا جذاب و کاربر پسند به راحتی می‌تواند میزان سود آوردی و درآمدتان را طی مدت زمانی کوتاه متحول کرده و جایگاه شما را در میان رقبا ارتقا دهد. محتوا قدرتی مخفی در دستان شما برای کسب موفقیت است. خوشبختانه پونیشا خدمات تولید محتوا را در انواع گوناگون و برای مشتریان متنوع توسط نویسندگان و فریلنسرهای حرفه‌ای فراهم کرده است و می‌توانید با ثبت پروژه‌های خود در پونیشا، از انواع خدمات مورد نظر خود بهره‌مند شوید.