فلاتر چیست؟ بررسی ویژگی ها و کاربردهای Flutter

با افزایش کاربری موبایل‌های هوشمند، طراحی اپلیکیشن و برنامه نویسی موبایل، مورد توجه ویژه‌ای قرار گرفت و زبان‌های برنامه‌نویسی با توجه به قابلیت‌ها، مزایا و معایبشان مورد استفاده قرار گرفتند. فریم‌ورک‌های متن‌باز و عموماً رایگان، از مهم‌ترین ابزارهای برنامه‌نویسان برای ساختن اپلیکیشن‌های اندروید و آیفون محسوب می‌شوند که فلاتر (Flutter) یکی از آن‌ها است. در این مقاله از پونیشا به‌طور خاص به این سؤال پاسخ ‌می‎دهیم که فلاتر چیست و قابلیت‌ها، مزایا و معایب آن را دقیق‌تر بررسی خواهیم کرد.

فریمورک فلاتر چیست؟

اگر بدانید فریمورک چیست، حتما از این موضوع اطلاع دارید که تعداد بسیار زیادی فریم‌ورک برای برنامه‌نویسی اپلیکیشن‌های موبایل وجود دارد. در سال ۲۰۱۷ شرکت گوگل از جدیدترین فریم‌ورک خود که فلاتر (Flutter) نام دارد، رونمایی کرد. فلاتر یک فریم‌ورک UI و متن‌باز است که امکان بومی‌سازی (Customization) را برای برنامه‌نویسان اندروید و iOS فراهم می‌کند.

فریم‌ورک فلاتر از دو بخش اساسی تشکیل شده است:

بخش بسته توسعه نرم افزار (SDK)

این بخش، تمام ابزارهایی که هر برنامه نویس اندروید و آی‌او‌اس برای توسعه اپلیکیشن به آن نیاز دارد را در اختیار او قرار می‌دهد. نمونه آشنای آن، ابزاری است که کدهای پایه را به کدهای دیگر تبدیل می‌کند تا اپلیکیشن‌های بومی برای گوشی‌های آیفون و اندروید تولید شود.

بخش کتابخانه UI مبتنی بر ویجت ها

در این بخش عناصر UI مانند دکمه‌ها، متن‌ها و اسلایدرها در اختیار برنامه‌نویسان قرار می‌گیرند تا بتوانند اپلیکیشن مورد نظر را با توجه به پروژه هدف، به‌راحتی بومی‌سازی کنند.

معماری فریمورک فلاتر

• در بین زبان‌های برنامه‌نویسی، زبان برنامه‌نویسی دارت که مانند فریم‌ورک فلاتر، توسط گوگل تولید شده است، برای توسعه اپلیکیشن‌های موبایلی بیشترین استفاده را از فلاتر دارد. دارت بر توسعه فرانت اند (Front-End) متمرکز است و به ساخت برنامه‌هایی که هم در وب و هم در موبایل استفاده می‌شوند، تمرکز دارد.
• موتور فلاتر بخش دیگری از معماری فریم‌ورک فلاتر را تشکیل می‌دهد که به زبان برنامه نویسی ++C نوشته شده است. موتور فلاتر با کمک کتابخانه گرافیکی گوگل که Skia نام دارد، از رندرگیری سطح پایین پشتیبانی می‌کند. اهمیت این موتور به خاطر نقشی است که در افزودن کتابخانه‌های هسته فلاتر به پروژه برنامه‌نویسان دارد.
• کتابخانه فاندیشن (Foundation) یکی از اجزای معماری فلاتر است که توسط زبان دارت نوشته شده است. این کتابخانه تعدادی کلاس و تابع دارد که برنامه نویس iOS و اندروید با کمک آن‌ها می‌توانند به توسعه اپلیکیشن بپردازند. نمونه‌ای از اهمیت کتابخانه فاندیشن در کار برنامه‌نویسی با فلاتر، نقش آن در مرتبط کردن برنامه‌نویس با موتور فلاتر با APIها است.
• آخرین بخش معماری فلاتر، ابزارهای طراحی خاص هستند. این ابزارک‌ها دو گروه ویجت هستند. اولین ویجت Material Design نام دارد که زبان طراحی گوگل محسوب می‌شود. دومین مورد هم ویجت Cupertino است که به کاربران کمک می‌کند تا طراحی اپل را شبیه‌سازی کنند.

ویژگی های فلاتر

 اگر تصمیم گرفته‌اید پروژه برنامه‌نویسی اپلیکیشن خود را با فریم‌ورک فلاتر تعریف کرده و به برنامه‌نویسان بسپارید، بهتر است با ویژگی‌های آن آشنایی داشته باشید.

• مدیریت زمان و انجام سریع پروژه برنامه‌نویسی، یکی از مهم‌ترین نکات کار برنامه‌نویسان به‌حساب می‌آید. فلاتر با ارائه تعداد قابل‌توجهی کدهای از پیش تعریف‌شده، سرعت عمل کاربران خود را افزایش می‌دهد. بنابراین با فلاتر می‌توان در کمترین زمان، انواع اپلیکیشن‌ها را توسعه داده و برای استفاده در اختیار کاربران قرار داد.
• برنامه‌نویسان تعداد زیادی ویجت در اختیار دارند. علاوه بر کدهای آماده، ویجت‌های متنوعی وجود دارند که کار توسعه اپلیکیشن‌های اندروید و آی‌اواس را آسان می‌کنند.
• فلاتر با تمام سیستم‌ها سازگار است و این امر باعث شده است که در طراحی اپلیکیشن‌های متنوع استفاده شود. در حالی که برنامه‌های توسعه یافته، کمترین خطا را داشته و در سیستم‌های مختلف قابل تست کردن هستند.
• فلاتر، فریم‌ورکی متن‌باز است. این ویژگی باعث شده است که تعداد بسیار زیادی از برنامه‌نویسان بتوانند از فلاتر در پروژه‌های خود استفاده کنند و از پکیج‌های متنوعی که پیش از این، توسط سایر برنامه‌نویسان توسعه‌ داده شده، به‌طور رایگان استفاده کنند.
• فلاتر بومی‌سازی اپلیکیشن‌ها را آسان‌تر می‌کند. برنامه‌نویسان برای اینکه اپلیکیشن‌های کاربرپسندی توسعه دهند، به بومی‌سازی آن‌ها می‌پردازند. فلاتر با بسته توسعه نرم‌افزار خود، شرایط استفاده مجدد از زبان‌های کاتلین و سوییفت در اندروید و iOS را فراهم می‌کند.
• فلاتر مستندات کاملی به برنامه‌نویسان ارائه می‌دهد. این مستندات به برنامه‌نویسان کمک می‌کند تا کدهای از پیش آماده را برای پروژه برنامه‌نویسی آیفون و اندروید مورد استفاده قرار دهند.
• یکی از ویژگی‌هایی که باعث افزایش محبوبیت فلاتر میان برنامه‌نویسان شده است، قابلیت Hot reload است. توسعه‌دهندگان با کمک این قابلیت می‌توانند بعد از اعمال تغییرات کدنویسی، نتیجه را سریعاً روی موبایل مشاهده کنند. این ویژگی باعث صرفه‌جویی در زمان می‌شود که ارزش آن غیرقابل‌انکار است.

فلاتر برای چه پروژه هایی مناسب است؟

فلاتر در رقابت تنگاتنگی با فریم‌ورک‌های توسعه اپلیکیشن مانند ری‌اکت نیتیو قرار دارد، در حال رشد و توسعه است و برای توسعه اپلیکیشن‌هایی که باید با تمام سیستم‌ها سازگار باشند و بومی‌سازی شوند، کاربردی است. به واسطه افزایش تعداد پروژه‌های فلاتر، میزان استخدام برنامه نویس فلاتر نیز در حال افزایش است.

کسب‌وکارهایی مانند بانک‌ها و فروشگاه‌های آنلاین بزرگی که مشتریان زیادی دارند، برای طراحی اپلیکیشن به فلاتر روی می‌آورند. در ادامه چند نمونه از معروف‌ترین پروژه‌های فلاتر را معرفی خواهیم کرد.

اپلیکیشن InKino

این‌کینو یکی از اپلیکیشن‌های خرید بلیط سینماست که به فنلاندی‌ها کمک می‌کند بلیط فیلم مورد نظر را سریع خریداری کنند. InKino یک نمونه از پروژه دارت چند پلتفرمی محسوب می‌شود که در اندروید و آی‌اواس با کدهای مبنای برابر، توسعه یافته است.

اپلیکیشن Music Tutor

یکی از اپلیکیشن‌های محبوبی که خواندن نت‌های موسیقی را برای هنرآموزان آسان می‌کند، موزیک توتر است. این برنامه با ظاهر جذابی که دارد و بومی‌سازی نزدیک به برنامه نیتیو توانسته بالاترین امتیازات مردمی را در اپ استور دریافت کند.

اپلیکیشن Google Ads

گوگل ادز یکی از کاربردی‌ترین اپلیکیشن‌ها در حوزه دیجیتال مارکتینگ است. طراحی اپلیکیشن گوگل ادز با فلاتر، باعث کاربرپسندی آن در میان بازاریابان شده است. به‌نحوی که بررسی کمپین‌ها و تحلیل آمارهای مختلف این پلتفرم با اپلیکیشن به‌آسانی انجام می‌شود.

مزایا و معایب فلاتر

تا اینجا به شما گفتیم فلاتر چیست و چه کاربردهایی دارد. اما این فریمورک هم مانند هر چیز دیگری، مزایا و معایب خود را دارد که در ادامه، به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.

مزایای فلاتر چیست؟

• سهولت یادگیری و استفاده راحت، از مهم‌ترین مزایای فلاتر محسوب می‌شود. همین مزیت باعث شده است که برنامه‌نویسانی که جاوا و سوییفت اپلیکیشن‌های اندروید و آیفون را توسعه می‌دهند، کمترین خطا را در کار خود داشته باشند.
• کاهش هزینه‌های برنامه‌نویسی با استفاده از فلاتر امکان پذیر است. مقرون‌به‌صرفه بودن، نکته‌ای است که برای کارفرمایان اهمیت بالایی دارد. فلاتر فریم‌ورکی است که توانسته فعالیت تیم‌های برنامه‌نویسی را در آماده‌سازی یک پلتفرم ماژول متمرکز کند. ادغام تیم‌های برنامه‌نویسی و هزینه‌های جانبی مرتبط با ماژول، باعث کاهش چشمگیر هزینه‌ها شده است.
• فلاتر ویجت‌ها، کدهای برنامه‌نویسی، کتابخانه‌ها و ابزارهای متنوعی در اختیار برنامه‌نویسان اندروید و iOS قرار داده است. همین باعث افزایش انعطاف‌پذیری رابط کاربری اپلیکیشن‌ها شده است. در حالی که بسیاری از فریم‌ورک‌ها در مقایسه با فلاتر ابزار و امکانات کمتری برای کاربران خود فراهم می‌کنند.
• قابلیت بالای برنامه‌های توسعه داده شده با فلاتر را نمی‌توان نادیده گرفت. فلاتر برخلاف بسیاری از فریم‌ورک‌ها و زبان‌های برنامه‌نویسی از کامپایلر (compiler) قدرتمندی استفاده می‌کند که با سیستم‌‌عامل‌ها و معماری ماشین‌های مختلف سازگار می‌شود. درنتیجه، اپلیکیشن بومی‌شده شبیه به برنامه نیتیو عمل می‌کند.
• جامعه در حال رشد برنامه‌نویسان فلاتر، دلیل بر کیفیت بالای عملکرد فلاتر است. وقتی برنامه‌نویسان فریم‌ورک‌ها و زبان‌های برنامه‌نویسی را رشد و توسعه داده یا مورد استفاده قرار دهند، باعث پیشرفت آن‌ها خواهند شد. فلاتر هم مانند بسیاری از زبان‌های برنامه‌نویسی، انجمن‌های خود را راه‌اندازی کرده است. این انجمن‌های رو به رشد، باعث پیشرفت فلاتر می‌شوند و برنامه‌نویسان بیشتری را به استفاده از فلاتر دعوت می‌کنند.

معایب فلاتر چیست؟

اکنون نوبت به آن رسیده که به معایب فلاتر نیز نگاهی بیندازیم.

• کم سن‌وسال بودن فلاتر، یکی از نقاط ضعف آن محسوب می‌شود. زیرا هنوز هم بسیاری از برنامه‌نویسان از فلاتر و قابلیت‌ها یا مزایای آن اطلاع دقیقی ندارند.
• پیچیدگی‌ها و دشواری‌های استفاده از زبان برنامه‌نویسی دارت باعث شده است که برنامه‌نویسان راه ساده‌تری را جایگزین دارت کنند و فریم‌ورک متناسب با زبان برنامه‌نویسی جایگزین را مورد استفاده قرار دهند.
• سنگین شدن اپلیکیشن‌های طراحی‌شده با فلاتر را نمی‌توان نادیده گرفت. علت این سنگینی، وجود کدهایی است که موجب سازگاری اپلیکیشن با سیستم‌های مختلف می‌شود.
• یکی دیگر از معایب فلاتر، ضرورت کدنویسی پایه و زیاد است. در واقع، برای توسعه یک برنامه ساده باید کدنویسی‌های زیادی انجام شود که موجب سنگینی برنامه نیز می‌‌شوند.

جمع بندی

فلاتر یکی از فریم‌ورک‌های نوپای گوگل است که توانسته به برنامه‌نویسان اندروید و IOS در توسعه و بومی‌سازی اپلیکیشن‌های سازگار با سیستم‌های مختلف کمک کند. اکنون که می‌دانید فلاتر چیست و چه کاربردی دارد، می‌توانید با خیال راحت پروژه فلاتر خود را در پونیشا ثبت کنید. شما با انتخاب پونیشا می‌توانید با همکاری با بهترین برنامه نویسان و توسعه دهندگان، باکیفیت‌ترین کارها را تحویل بگیرید.