بازاریابی شبکه ای یا نتورک مارکتینگ چیست؟

نتورک مارکتینگ، MLM یا بازاریابی شبکه‌ای، یک نوع بازاریابی است که در آن، شرکت‌ها به جای آن که از کارمندان فروش تمام وقت برای فروش محصولات خود استفاده کنند، محصولات را از طریق فروشندگان مستقل می‌فروشند. در این نوع بازاریابی، برقراری ارتباط دهان به دهان با مشتریان سبب فروش مستقیم محصولات می‌شود. ما در این مطلب قصد داریم شما را با Network Marketing، مزایا و معایب آن آشنا کنیم و بگوییم فرق آن با شرکت‌های هرمی چیست و آیا قابل اعتماد است یا خیر؟ پس تا پایان این مقاله همراه ما باشید.

نتورک مارکتینگ یعنی چه؟

نتورک مارکتینگ (Network Marketing) یک ساختار سازمانی است که در آن، شرکت‌ها به جای استفاده از پرسنل فروش با جذب بازاریابان و فروشندگان مستقل، محصولات خود را به مصرف‌کنندگان عرضه می‌کنند. در اصل افراد محصولاتی را از شرکت تولیدکننده خریداری می‌کنند و به صورت مستقیم به فروش می‌رسانند که در این کار هر چقدر فروش شما بیشتر باشد، به همان میزان سود بیشتری دریافت می‌کنید. اما این پایان کار نیست؛ چرا که شما می‌توانید فروشندگانی را به عنوان زیرشاخه خود جذب کنید و در ازای هر فروش توزیع‌کنندگان، مقداری سود دریافت کنید.

 بازاریابان از آنجایی که به طور مستقیم با مصرف‌کننده‌ نهایی در ارتباط‌اند، نحوه عملکردشان به نوعی بازاریابی B2C محسوب می‌شود. برای شناخت بهتر و درک بیشتر، شما می‌توانید زمانی را برای مطالعه مقاله بازاریابی B2C صرف کنید.

کسب موفقیت در نتورک مارکتینگ

این شغل پاره‌وقت با عنوان رویای شیرین میلیاردر شدن در کوتاه‌ترین زمان، که به سرمایه کمی نیاز دارد، در نگاه اول وسوسه برانگیز است، اما اگر قصد فعالیت در این شرکت‌ها را دارید بهتر است دو رکن اصلی این کار را خیلی خوب و دقیق بررسی کنید.

 انتخاب شرکت مناسب

بازاریابی شبکه‌ای با این که توجه‌های بسیاری را به خود جلب کرده، اما بازهم ساختار اصلی آن برای افرادی گنگ است. احتمالا نام شرکت‌های هرمی را برای یک بار هم که شده شنیده‌اید. شرکت‌های هرمی با عملکرد غیر‌قانونی و عدم وجود محصولات واقعی، کالاها را با قیمتی غیرواقعی یا گران‌تر به دست مشتریان می‌رسانند.

هدف شرکت‌های هرمی فقط سودجویی و کلاه‌برداری است. در مقابل آن‌ها نتورک مارکتینگ یک سازمان شبکه‌ای است که به ازای تحویل کالاهای با‌کیفیت و مقرون به صرفه، سودی را دریافت می‌کند.  پس برای شروع این کسب و کار بهتر است قبل از هرچیز، از قانونی بودن شرکت مطمئن شوید تا هیچ‌گونه مشکلی برای شما رخ ندهد. همچنین برای یک انتخاب آگاهانه و دور از اشتباه، میزان اهمیت شرکت‌ها به کیفیت محصولات و نمایندگان را مورد بررسی قرار دهید. 

آمادگی ذهنی برای نتورک مارکتینگ

 ابتدا درک خود را نسبت به چگونگی عملکرد این کار بالا ببرید. رویای یک شبه ثروتمند شدن را کنار بگذارید و سعی کنید با به کارگیری اصول و خلاقیت به بهترین نتایج دست پیدا کنید. صبر کلید اصلی در موفقیت نتورک مارکتینگ است. از خلاقیت و برقراری ارتباط خوب شروع کنید. با توجه به این که نتورک مارکتینگ از ارتباط دهان به دهان پیروی می‌کند؛ در زمان ارتباط برقرار کردن با اعتماد به نفس و دانش کامل محصولات را توضیح دهید تا بتوانید افراد را به مشتریان وفادار خود تبدیل کنید.

انواع بازاریابی شبکه ای

Network Marketing یک کسب و کار متکی بر توزیع‌کنندگان است. در این راه افرادی که بازاریابی قوی‌تری دارند، موفق خواهند شد. البته بازاریابی شبکه‌ای انواع گوناگونی دارد که شما می‌توانید با توجه به شرایط و مهارت خود به انتخاب یکی از آن‌ها اقدام کنید. به طور کلی نتورک مارکتینگ به سه دسته تقسیم می‌شود:

بازاریابی شبکه ای تک سطحی (Single-Tier Network Marketing)

در بازاریابی شبکه تک سطحی، شما با خرید محصولات یا خدمات از کمپانی، در فروش مستقیم همکاری می‌کنید و در ازای انجام این کار پورسانت دریافت می‌کنید. قابل ذکر است که شما در شبکه تک سطحی نیازی به جذب سایر توزیع‌کنندگان ندارید و تمام حقوق شما به میزان فروش خودتان بستگی دارد. Avon یکی از شرکت‌های بازاریابی شبکه‌ای معروف است که از شیوه Single-Tier Network Marketing استفاده می‌کند.

بازاریابی شبکه ای دو سطحی (Two-Tier Network Marketing) 

یکی دیگر از انواع مختلف بازاریابی شبکه‌ای، بازاریابی دو سطحی است. در این بازاریابی شما قادر به جذب نیرو (زیر‌مجموعه) برای دستیابی به درآمدی بیشتر هستید. یعنی شما می‌توانید علاوه بر فروش مستقیم خود، پورسانتی در قبال فروش و یا حتی ترافیک ارجاعی شرکت‌های وابسته و یا توزیع‌کنندگان زیر‌مجموعه دریافت کنید.

بازاریابی شبکه ای چند سطحی (Multi-Level Network Marketing)

برای موفقیت در بازاریابی شبکه‌ای چند سطحی (MLM) شما می‌توانید از استراتژی‌های بازاریابی-محور و بازاریابی شبکه‌ای نام-محور استفاده نمایید. شروع فعالیت در نتورک مارکتینگ به سرمایه اندکی نیاز دارد اما برای دستیابی به چند سطح و درآمد عالی نیازمند صبر و تلاش هستید. قیف بازاریابی به شما امکان ارزیابی پروسه و مسیر احتمالی تا خرید مخاطبین را می‌دهد. که وظیفه اصلی شما در این استراتژی تلاش برای بزرگتر کردن سر قیف و تبدیل مشتریان بالقوه به مشتریان واقعی است. شما به عنوان راس مجموعه قادر هستید با توضیح استراتژی‌ها، برگزاری جلسات انگیزشی و آموزشات به افزایش فروش تیم کمک کنید.

مزایای نتورک مارکتینگ چیست؟

این بازاریابی چند سطحی به عنوان یک شغل پاره‌وقت با انعطاف‌پذیری بالا، به شما امکان فروش در هر مکان و زمان را می‌دهد. در این نوع بازاریابی هیچ سقف درآمدی وجود ندارد و با کمی تلاش می‌توانید حداقل دو برابر یک کارمند درآمد کسب کنید. اکنون وقت آن رسیده که فواید این حوزه را با هم بررسی کنیم.

تبلیغات بی‌ هزینه

نتورک مارکتینگ با استفاده از Word Of Mouth Marketing سبب تاثیرگذاری بیشتر بر مخاطبین می‌شود. امروزه تبلیغات یکی از مهمترین اقدامات هر کسب و کار است. شما قادر هستید که با گفتگوی منطقی با دیگران و شرح فواید محصولات موجب فروش و همچنین تبدیل آن‌ها مشتریان ثابت شوید. پس برای تبلیغ در بازاریابی شبکه‌ای نیازی به صرف هزینه نیست و فقط کافی است کمی خلاق و با‌انگیزه باشید. 

رئیس خودتان هستید

اگر چه ممکن است برای فروش و نحوه عملکرد شما قوانینی وضع شود، اما با این حال شما دارای استقلال کاری هستید. شغل دوم یک تفکر درست در این زمینه است که شما می‌توانید در کنار شغل ثابت در هر  زمان و مکان دلخواه به فروش محصولات بپردازید. البته روش فروش در بیشتر موارد به خودتان بستگی دارد و می‌توانید با استفاده از برگزاری مهمانی یا حتی فروش آنلاین، موجب دریافت پورسانتی عالی شوید. 

امکان مشارکت افراد

برای مشارکت افراد در نتورک مارکتینگ هیچ محدودیتی وجود ندارد. مشارکت افراد خانواده و دوستان می‌تواند هم برای شما و هم برای دیگران سودمند باشد. اما ورود خانواده و خویشاوندان به این مجموعه همیشه با موفقیت همراه نیست! برای این کار باید آموزش‌های لازم را ببینید و با اصول و نحوه ارتباط برقرار کردن آشنا شوید. بازاریابی شبکه‌ای با امکان جذب افراد توانمند، موجب سودزایی بیشتر برای شما می‌شود. تنها مانع شما، خودتان هستید. به طور کلی به هر میزان که برای موفقیت در این کار تلاش کنید مسلما به همان میزان درآمد کسب خواهید کرد.

معایب بازاریابی شبکه‌ ای چیست؟

خودتان را برای هر عکس‌العملی آماده کنید و توانایی نه شنیدن داشته باشید. کسب درآمد در برخی شرایط در این حرفه دشوار است و دلیل آن هم تشابه Network Marketing با شرکت‌های هرمی است. زمانی که قصد جذب زیر شاخه را دارید، در همان ابتدا تردید را در نگاه همه تشخیص می‌دهید. پس این دروغ بزرگ را که بازاریابی شبکه‌ای کار آسانی است و شما می‌توانید در کمترین زمان به بهترین نتایج دست پیدا کنید را باور نکنید. 

استرس زیاد

بازاریابی شبکه‌ای همیشه با موفقیت همراه نیست. فروش آهسته و عدم فروش چند روزه با بیشتر موجب فشار شدیدی در افراد می‌شود. همچنین برای موفقیت باید کلی زحمت بکشید، بر روی نحوه ارتباط خود کار کنید و به دانش و آگاهی نسبتا بالایی از نتورک مارکتینگ دست پیدا کنید. پس در زمان ثبت نام به تبلیغات یک شبه میلیونر شدن توجه نکنید. زیرا این شغل استرس‌زا هر روز شما را با چالش‌های جدیدی رو به رو می‌کند که اگر صبر و انگیزه کافی را نداشته باشید خیلی زود جا می‌زنید!

عدم وجود حقوق ثابت

در MLM با توجه به میزان فعالیت خود، پورسانت دریافت می‌کنید. در واقع فروش بیشتر برابر است با درآمد بیشتر! این باور که نتورک مارکتینگ به تنهایی پاسخگوی تمام نیازهای شما است غلط است! زیرا این کار حتی به عنوان شغل دوم هم ممکن است موجب درآمد آنچنانی نشود. پس گول دروغی مثل “اگر خانواده‌تان فقط زیر‌مجموعه شما باشد کافی است” یا “موفقیت در بازاریابی شبکه‌ای کار آسانی است” را نخورید. شاید اعضا خانواده‌تان زیر‌مجموعه خوبی محسوب شوند اما این تضمین‌کننده موفقیت و فروش بالا آن‌ها نیست.

وجود کلاهبرداری

در برخی مواقع تشخیص قانونی یا کلاهبرداری بودن این کار دشوار است. در صورت کلاهبرداری، در ابتدا همه چیز با برنامه‌ریزی قبلی جلو می‌رود و شاید برای ثبت نام در این شرکت‌ها مبلغی دریافت کنند، اما بعد هیچ خبری از امکانات و آن تبلیغات فریب‌دهنده نباشد. اما در برخی مواقع برای جلب اعتماد شما، کالاها را در اختیارتان قرار می‌دهند و همچنین شما به درآمد نسبتا خوبی می‌رسانند؛ اما بعد از مدتی از شما درخواست سرمایه بیشتر خواهند کرد یا شما را وادار به خرید محصولات شرکت می‌کنند. این دقیقا شگرد شرکت‌های هرمی است که تعدادی در راس هرم قرار دارند و دقیقا  بعد گذشت زمان با افزایش اعضای مجموعه و همچنین میزان سرمایه به سودجویی از افراد زیرشاخه و یا فرار دست می‌زنند.

آیا نتورک مارکتینگ قانونی است؟

به احتمال زیاد، اولین سوالی که ذهن افرادی را که خواستار فعالیت در نتورک مارکتینگ هستند را به خود مشغول می‌کند، همین قانونی یا غیر‌قانونی بودن این کسب و کار است.

دیدگاه‌های مختلفی در رابطه با  این نوع بازاریابی وجود دارد. اما نتورک مارکتینگ  تفاوت‌های زیادی با شرکت‌های هرمی غیرقانونی دارد. Network Marketing یک کسب و کار قانونی متنی بر ارائه محصولات است که کالاها را با قیمتی مقرون به صرفه و با‌ کیفیتی مناسب به دست مردم می‌رساند. اما با این حال احتمال کلاهبرداری در این حوزه وجود دارد. زمانی این اتفاق می‌افتد که یک شرکت تنها به جذب عضو جدید و پولشویی اهمیت دهد و خبری از محصولات واقعی نباشد! 

 آیا امکان کلاهبرداری در بازاریابی شبکه‌ای با وجود محصول وجود ندارد؟ به طور قطع وجود دارد. چرا که شرکت‌های کلاهبردار می‌توانند با فروش محصولات، با قیمتی بیشتر از قیمت واقعی از افراد سودجو‌یی کنند.

اما در حال حاضرشرکت‌های معتبری در این حرفه فعالیت می‌کنند که شما می‌توانید با تحقیقات و مشاهده مجوز قانونی در این شرکت‌ها ثبت نام کنید و درآمد کسب کنید.

در آخر

بازاریابی B2B برخلاف نتورک مارکتینگ یک تجارت بین دو شرکت است. در این روش کالاها توسط چندین واسطه و خرید فروش به دست مصرف‌کنندگان می‌رسند اما در بازاریابی شبکه‌ای، افراد با خرید محصولات از شرکت مادر و فروش مستقیم آن‌ها را به مصرف‌کنندگان کسب درامد می‌کنند. در این حوزه میزان درآمد وابسته به میزان فروش و تعداد زیرشاخه‌های شما است. MLM کار آسانی نیست و همچنین  موفقیت در این کار نیازمند صبر و تلاش فراوان است. تسلط کافی بر محصول در کنار صداقت (دور از هرگونه اغراق) عملکرد خوبی برای فروش بیشتر نیز دارد. بهتر است به جای تبلیغات نجومی و دور از باور با فواید خدمات خود مشتریان را قانع کنید و آن‌ها را متقاعد کنید که با خرید این محصول کدام یک نیازهای آن‌ها برطرف می‌شود. در این مقاله سعی کردیم برای شما عزیزان توضیح دهیم که  نتورک مارکتینگ چیست و شما را  با انواع و مزایا و معایب آن آشنا کنیم. امیدواریم این مطالب برای شما مفید واقع شود.

سوالات متداول