jQuery چیست و در چه جاهایی کاربرد دارد؟

اگر با مفاهیم توسعه وب، ساخت وب اپلیکیشن و طراحی وب‌سایت پویا آشنا باشید، به‌احتمال زیاد نام جاوا اسکریپت و کتابخانه محبوب آن یعنی jQuery را شنیده‌اید و ممکن است این سؤال برای شما به وجود آمده باشد که jQuery چیست و در چه جاهایی استفاده می‌شود؟ آیا جی‌کوئری زبان برنامه‌نویسی است؟ نحوه عملکرد آن چگونه است و مزایا و معایب کاربردی آن چیست؟ در این مقاله به بررسی تمام پرسش‌های فوق می‌پردازیم و هر اطلاعاتی که درباره این کتابخانه محبوب جاوا اسکریپت بخواهید را در اختیار شما قرار می‌دهیم.

جی کوئری چیست؟

همان‌طور که می‌دانید، جاوا اسکریپت یکی از ابزارهایی است که توسعه‌دهندگان وب به‌صورت مکرر از آن استفاده می‌کنند تا عملکردهای لازم را به وب‌سایت‌های تحت توسعه خود اضافه کنند. یکی از ابزارهایی که قدرت و انعطاف زیادی را برای کار کردن با جاوا اسکریپت به آن‌ها ارائه می‌دهد، جی‌کوئری است. به‌عبارت‌دیگر، جاوا اسکریپت به وب‌سایت‌ها اجازه می‌دهد تا تعاملی و پویا باشند و جی‌کوئری، ابزاری است که به ساده‌سازی این فرایند کمک می‌کند. در واقع  jQueryیک کتابخانه جاوا اسکریپت (JavaScript) است که به ساده‌سازی و استانداردسازی تعاملات بین کدهای جاوا اسکریپت و عناصر HTML کمک می‌کند.

آیا jQuery یک زبان برنامه نویسی است؟

jQuery یک کتابخانه جاوا اسکریپت است؛ درک فرق بین زبان برنامه‌نویسی، کتابخانه و فریم‌ورک می‌تواند در ابتدا گیج‌کننده باشد. بسیاری از اشخاص گمان می‌کنند React، Angular، Vue.js، Ember و jQuery زبان‌های برنامه‌نویسی هستند؛ اما این‌طور نیست. اینکه برنامه نویسی چیست، خود مبحث مفصلی است، اما این گمان که jQuery یک زبان برنامه‌نویسی است، همان‌طور که گفته شد، اشتباه است.

جاوا اسکریپت (JS) زبان برنامه‌نویسی است و تمامی موارد فوق در واقع انواع فریم‌ورک (Framework) و لایبرری (Library) مبتنی بر جاوا اسکریپت هستند. React، Preact و jQuery همگی نمونه‌هایی از لایبرری‌های جاوا اسکریپت هستند. اما آیا می‌دانید لایبرری (library) چیست؟

امروزه لایبرری‌ها و فریم‌ورک‌ها به یک استاندارد در توسعه وب و وب اپلیکیشن‌ها تبدیل شده‌اند؛ زیرا استفاده از آن‌ها، توسعه نرم‌افزار را آسان‌تر، سریع‌تر و در نتیجه ارزان‌تر می‌کند. Angular، Vue.js و Ember همگی نمونه‌هایی از فریم‌ورک‌های جاوا اسکریپت هستند. فریم‌ورک با لایبرری فرق دارد. اطلاعات دقیق را می‌توانید در مقاله فریمورک چیست، که در وبلاگ پونیشا منتشر شده است، مطالعه کنید.

جی کوئری در چه جاهایی استفاده می‌شود؟

jQuery برای انجام یکسری وظایف (task) رایج که به تعداد زیادی خط کد در جاوا اسکریپت نیاز دارند، استفاده می‌شود؛ بنابراین دیگر نیازی نیست که این وظایف را بنویسید و تنها با یک خط کد، می‌توانید آن‌ها را فراخوانی کنید. به‌این‌ترتیب استفاده از جاوا اسکریپت در وب‌سایت شما بسیار آسان می‌شود. با انجام پروژه جی کوئری توسط توسعه‌دهندگان متبحر پونیشا می‌توانید یک وب‌سایت تعاملی، زیبا و پویا داشته باشید.

ممکن است این سؤال برای شما به وجود آید که چه زمانی باید از یک کتابخانه جاوا اسکریپت مانند jQuery و چه زمانی از یک فریم‌ورک مانند انگولار (Angular) برای توسعه یک پروژه استفاده کنید؟ در پاسخ باید گفت که این موضوع کاملاً بستگی به شما دارد. اگر ترجیح می‌دهید در چارچوب محدودیت‌های فریم‌ورک کار کنید و در ازای بهره‌وری بیشتر منابع، کنترل خود را از دست دهید، استفاده از فریم‌ورک جاوا اسکریپت منطقی است. اما اگر می‌خواهید کنترل و انعطاف‌پذیری بیشتری داشته باشید و مایلید زمان بیشتری را صرف کنار هم قرار دادن برنامه خود به روشی که می‌خواهید کنید، در این صورت به نظر می‌رسد استفاده از لایبرری در این شرایط منطقی‌تر باشد. با استخدام برنامه نویس می‌توانید دقیقاً متوجه شوید که استفاده از کدام مورد برای پروژه شما ارجحیت دارد.

مزایا و معایب jQuery نسبت به لایبرری‌های دیگر

همان‌طور که گفته شد، لایبرری‌ها و فریم‌ورک‌های متعددی برای جاوا اسکریپت توسعه داده شده است که کار برنامه‌نویسان را بسیار راحت کرده است. در ادامه، کتابخانه جی‌کوئری را با برخی از محبوب‌ترین آن‌ها مقایسه می‌کنیم.

مقایسه جی کوئری و ری اکت

jQuery و ری‌اکت (React) کتابخانه‌های جاوا اسکریپتی هستند که با استفاده از تکنیک‌های مختلف، نتایج قابل مقایسه‌ای را ارائه می‌دهند و هر کدام، مزایا و معایب مخصوص به خود را دارند. در مقاله‌ای دیگر، به طور مفصل توضیح داده‌ایم که ری اکت (React) چیست؟ اما به‌طورکلی، مزایا و معایب جی‌کوئری نسبت به ری اکت به‌صورت زیر خلاصه می‌شود:

حجم کتابخانه

توسعه‌دهندگان React اغلب به کتابخانه بزرگ آن اعتراض می‌کنند. حجم کتابخانه React پس از کوچک‌سازی، تقریباً ۹۵ کیلوبایت است درحالی‌که کتابخانه jQuery تقریباً ۷۵ کیلوبایت حجم دارد؛ بنابراین اندازه فایل jQuery ، ۱۸ درصد کوچک‌تر از React است.

تعداد کتابخانه ها

بزرگ‌ترین منبع موجود برای کتابخانه‌های جاوا اسکریپت که در سال ۲۰۱۹ راه‌اندازی شد،Node Package Manager (NPM) است. جی‌کوئری هفت سال از React قدیمی‌تر است؛ بنابراین ممکن است فکر کنید تعداد کتابخانه‌های ارائه شده برای jQuery از تعداد کتابخانه‌های React بیشتر باشد. با این حال، وقتی این مخزن را برای بسته‌های jQuery و React جستجو می‌کنید، خواهید دید که React تعداد بسته‌های NPM بسیار بیشتری دارد.

راحتی در استفاده

وقتی صحبت از سهولت استفاده به میان می‌آید، بحث بین jQuery و React کمی پیچیده می‌شود. هر دو مشابه هستند، اما هدف از اجرای آن‌ها متفاوت است. اگر در حال ساخت یک وب‌سایت ساده هستید و می‌خواهید تعدادی استایل به آن اضافه کنید، می‌توانید از jQuery استفاده کنید. jQuery برای وظایفی مانند ساخت یک منوی ناوبری متحرک، فعال کردن یک فرم تماس ساده یا یک رویداد تریگر در یک دکمه بسیار عالی عمل می‌کند.

jQuery در ساخت یک وب اپلیکیشن (Web Application) با عملکردهای پیچیده و نماهای مختلف حرفی برای گفتن ندارد. اینجاست که React به کار می‌آید. ری اکت به دلیل ماهیت طراحی و مکانیسمی که کامپوننت‌ها (Components) در آن اجرا می‌شوند، توانایی بیشتری در مدیریت این وب اپلیکیشن‌ها دارد.

مقایسه جی کوئری و انگولار

مقایسه AngularJS و jQuery از نظر فنی درست نیست، زیرا اولی یک فریم‌ورک و دومی یک کتابخانه جاوا اسکریپت است. در مقاله انگولار (Angular) چیست، می‌توانید اطلاعات مفیدی درباره این فریم‌ورک به دست آورید.

عدم وجود ساختارهای الزام‌آور در jQuery به توسعه‌دهندگان این امکان را می‌دهد تا پروژه را به روشی که مناسب می‌بینند، ایجاد کنند؛ اما همین ویژگی برای یک پروژه بزرگ ممکن است منجر به عدم طراحی واضح و عدم مدیریت کد شود. به همین دلیل، Angular برای استفاده در پروژه‌های بزرگ ترجیح داده می‌شود. نکته دیگری که مشروعیت این مقایسه را به چالش می‌کشد، این واقعیت است که هر دو AngularJS و jQuery می‌توانند به یکدیگر وابسته باشند.

به طور خلاصه، jQuery برای ایجاد وب‌سایت بهترین کاربرد را دارد و امکان انعطاف‌پذیری، جلوه‌های بصری و انیمیشن را فراهم می‌کند. با کمک آن، تزیین یک وب‌سایت با عناصری مانند نوار لغزنده یا آکاردئون بسیار ساده است. در مجموع، این به نیازهای پروژه و ترجیحات شخصی یک توسعه‌دهنده بستگی دارد که از چه کتابخانه یا فریم‌ورکی استفاده کند. به کمک توسعه‌دهندگان فعال در پونیشا، انجام پروژه انگولار به هر صورتی که باشد، به راحتی امکان‌پذیر است.

مقایسه جی کوئری و ویو جی اس

ویو جی اس (Vue.JS) چیست؟ در پاسخ به طور خلاصه باید گفت که ویو جی اس مانند انگولار یک فریم‌ورک جاوا اسکریپت است؛ بنابراین مقایسه این دو از نظر فنی اشکال دارد. Vue.js بسیار مقیاس‌پذیر و به‌اندازه کافی ساده است و برای ساخت وب اپلیکیشن‌های تک صفحه‌ای بیشترین کاربرد را دارد. اما اگر می‌خواهید یک وب‌سایت با دست‌کاری‌های ساده DOM بسازید، از jQuery استفاده کنید.

سخن پایانی

جی‌کوئری یکی از محبوب‌ترین کتابخانه‌های جاوا اسکریپت است که شعار خود یعنی “write less, do more” را کاملاً محقق کرده است. هدف jQuery این است که استفاده از جاوا اسکریپت را در وب‌سایت شما آسان کند. jQuery وظیفه‌های زیادی را انجام می‌دهد که برای انجام دادن آن‌ها در جاوا اسکریپت باید خط‌های زیادی کد نوشته شود. این وظایف تنها با یک خط قابل فراخوانی هستند.

با سفارش پروژه برنامه نویسی در پونیشا، می‌توانید زیباترین وب‌سایت‌های تعاملی و پویا را با جی‌کوئری، ری اکت، انگولار یا هر کتابخانه و فریم‌ورک دیگری که مدنظر شما است، داشته باشید.