انواع ترجمه کدامند؟ آشنایی کامل با انواع آن

ترجمه یک زمینه کاری است که به سرعت در حال گسترش است. این زمینه انواع مختلفی دارد. نوع ترجمه با توجه به نوع متن مورد نظر تعیین می‌شود و انواع مترجم ها با تخصص‌های گوناگون به ترجمه‌ی این متون می‌پردازند. ما در این مقاله قصد داریم بگوییم رایج‌ترین انواع ترجمه چیست. شاید علاوه بر مواردی که ذکر می‌کنیم، انواع دیگری نیز وجود داشته باشد اما آنچه ما در این مقاله به آن اشاره خواهیم کرد، از پرکاربردترین انواع ترجمه خواهد بود. پس با ما همراه باشید.

ترجمه ماشینی

امروزه ماشین‌هایی هستند که کار ترجمه را انجام می‌هند؛ اما از آنجا که هر نوع ترجمه به مهارت خاصی نیاز دارد، یک ابزار یا فناوری نمی‌تواند جای انواع مترجم را گرفته و ترجمه تمام انواع متون را به درستی و با کیفیت بالا انجام دهد. ترجمه‌های ماشینی چندان رایج نیستند و استفاده از آن‌ها به‌ندرت انجام می‌شود، چون قدرت یک ترجمه انسانی را ندارند. یکی از معروف‌ترین و مرسوم‌ترین این ابزارها گوگل ترنسلیت (Google Translate) است. احتمالا برای یک بار هم که شده از این ابزار استفاده کرده‌اید و متوجه شده‌اید که همیشه همه متون را به خوبی ترجمه نمی‌کند.

ترجمه‌های ماشینی معمولا برای زمانی که قصد ترجمه تنها یک عبارت کوتاه را دارید مناسب هستند. اما در صورتی که به ترجمه‌ای روان نیاز دارید، نمی‌توانید از آن‌ها انتظار زیادی داشته باشید. مخصوصا اگر قصد ترجمه اسناد مهمی را دارید، حتما باید این کار را به یک مترجم خبره بسپارید. اما اگر برای ترجمه نیاز به ابزاری داشتید که در گرامر کمکتان کند میتوانید از گرامرلی استفاده کنید.

ترجمه ادبی

ترجمه ادبی مربوط به ترجمه‌ی آثار ادبی مانند داستان، شعر، نمایشنامه و … است. این نوع ترجمه یکی از سخت‌ترین و جامع‌ترین انواع ترجمه محسوب می‌شود. زیرا مترجم نه تنها باید معنی کلمات را به درستی بفهمد، بلکه باید زمینه، صدا و احساس پشت کلمات را نیز درک کند و بتواند آن را به مخاطب نیز انتقال دهد.

در ترجمه ادبی مترجم باید در مورد فرهنگ هر دو زبان مبدا و مقصد به اندازه کافی شناخت داشته باشد. این شناخت نیاز به دانش و تجربه گسترده دارد. با این حال هنوز هم می‌تواند سخت باشد، زیرا در برخی موارد، ترجمه‌های مناسبی وجود ندارد. به عنوان مثال، در شعر، وقتی از قافیه‌ها استفاده می‌شود، اغلب در زبان مقصد نمی‌توان عبارت یا کلماتی را یافت که همچنان وزن شعر حفظ شود و معنی را به درستی برساند.

ترجمه نرم افزاری

منظور از ترجمه نرم‌افزاری در واقع بومی‌سازی نرم‌افزار است. در بومی‌سازی نرم‌افزار، اصلی‌ترین چیزی که باید ترجمه شود رابط کاربری است. اما موارد دیگری نیز هستند که باید ترجمه شوند. از جمله این موارد می‌توان به پیام‌های سیستمی مانند پیام‌های خطا و راهنما اشاره کرد. در این نوع ترجمه، همواره باید فرهنگ زبان مقصد در نظر گرفته شود.

گاهی مترجم باید با دید بین‌المللی شدن، عمل بومی‌سازی را انجام دهد. شرکتی را در نظر بگیرید که محصولات آن تقریباً در همه کشورها عرضه می‌شود. این شرکت می‌تواند به ازای هر کشور یک وبسایت داشته باشد و از انواع مترجم با زبان‌های مختلف کمک بگیرد. اما هزینه داشتن چندین وب سایت بسیار زیاد است. راه حل بهتری که وجود دارد، داشتن یک وب سایت و ترجمه آن به چندین زبان زنده دنیاست. در نتیجه کاربر می تواند وبسایت را به زبان مورد نظر خود برگرداند.

یک نمونه معروف از وبسایتی که به چندین زبان ترجمه شده ویکی پدیا است. این وب سایت به عنوان یک منبع اطلاعات عمومی امکان انتخاب زبان‌هایی مختلف را در اختیار کاربران قرار می‌دهد. یک نرم افزار بومی‌سازی‌شده ممکن است مسائل مختلفی را شامل شود. بنابراین قبل از انتشار بایستی از نظر جنبه‌های مختلف کاملاً امتحان شود. شرکت‌های معتبری که خدمات ترجمه مخصوصا ترجمه نرم افزار (برمی‌سازی نرم افزار) را ارائه می‌دهند، معمولا بخش ویژه‌ای برای امتحان کردن نرم افزارها قبل از تحویل به مشتری دارند.

ترجمه تجاری

ترجمه تجاری یکی از انواع ترجمه است که باید توسط مترجمی با مهارت‌های تخصصی انجام شود. از جمله این مهارت‌ها می‌توان به دانش تجاری مربوطه اشاره کرد. انواع اسنادی که بایستی مورد ترجمه تجاری قرار گیرد می‌تواند شامل مواردی مانند گزارشات کاری، اسناد و مدارک مربوط به مناقصه یا مزایده، اسناد مربوط به حساب‌های شرکتی و حتی مکاتبه‌ بین کارمندان و … باشد. اگر شرکت بخواهد ترجمه مدارک قانونی را انجام دهد، گاهی اوقات این نوع ترجمه می‌تواند با ترجمه قانونی همپوشانی داشته باشد.

ترجمه حقوقی

ترجمه حقوقی یکی دیگر از مهم‌ترین انواع ترجمه است که پیچیدگی‌های خاص خود را دارد. به عنوان چند نمونه از این نوع ترجمه می‌توان به ترجمه شناسنامه، سند ازدواج، قراردادهای کاری، وصیت نامه‌ها و … اشاره کرد. یک مترجم حقوقی باید با انواع مختلف اسناد و مدارک مربوط به هر دو منطقه مبدا و مقصد آشنا باشد. همچنین باید آگاهی کافی در مورد جنبه‌های فرهنگی اجتماعی و جنبه‌های سیاسی حقوقی هر دو منطقه داشته باشد. از طرفی باید متن را طوری ترجمه کند که مخاطب به راحتی آن را درک نماید.

حتی در صورت آشنایی با فرهنگ‌ هر دو منطقه و داشتن مهارت بالا در ترجمه، ممکن است لازم باشد مترجم با متخصصان حقوقی مشورت کند تا مطمئن شود که ترجمه وی هیچ مشکلی ندارد و کاملاً عاری از هر گونه خطا نوشته شده است.

ترجمه پزشکی

منظور از این مورد، ترجمه هرگونه مورد پزشکی مرتبط با بیمار است. مانند برچسب‌ها، بسته‌بندی، دستورالعمل‌ها یا نرم‌افزارها و محتوای مربوط به محصول، مانند مقاله‌های تحقیقاتی، کاغذهای کارآزمایی بالینی، گواهینامه‌های مدیریت کیفیت و موارد مشابه که معمولاً نیاز به ترجمه دارد. ارائه‌دهندگان خدمات ترجمه پزشکی، باید دانش کافی در زمینه پزشکی را داشته باشند. در نتیجه بهتر است یک مترجم پزشکی، یک متخصص داخلی باشد.

ترجمه اسناد پزشکی حتی برای متخصصان داخلی نیز ممکن است دشوار باشد. زیرا شرایط ترجمه پزشکی در هر نقطه از دنیا متفاوت است. یک مترجم یا شرکت تخصصی برای ترجمه اسناد پزشکی بهترین انتخاب خواهد بود. زیرا آنها با پیچیدگی‌ها و همه الزامات مختلف آشنا هستند.

ترجمه وب سایت

ترجمه وب سایت، مربوط به متون موجود در وب سایت، زیرنویس فیلم‌ها در صفحات وب و هرگونه اسناد موجود در وب سایت است. در اینجا مترجم باید مواردی مانند ارز، قالب آدرس و طرح‌بندی را نیز تغییر دهد تا محتوا را به شکلی که مورد پسند کاربر باشد ترجمه کند.

مترجم باید به زبان‌هایی که می‌خواهد وب سایت شما را به آنها ترجمه کند فکر کند و فقط آن صفحاتی را که برای مخاطبان مورد نظر اعمال می‌شود، محلی‌سازی کند. در صورت بروزرسانی مکرر وب سایت خود، می‌توانید از یک سیستم مدیریت ترجمه وب سایت که عمل ترجمه را به صورت خودکار انجام می‌دهد و موجب سهولت روند کار می‌شود استفاده کنید.

ترجمه اسناد مالی

ترجمه اسناد مالی در مورد اسنادی مانند سوابق بانکی، صورت وضعیت‌ها، صورت حساب‌ها و موارد دیگر به کار می‌رود. اینها اسنادی هستند که باید ترجمه شوند تا درک آنها برای مخاطب راحت‌تر شود. در ترجمه استاد مالی ممکن است محتوا کوتاه باشد، اما ترجمه باید به صورت دقیق انجام شود. همچنین ممکن است از شما خواسته شود که ارزها را تغییر دهید. در این صورت، شما باید ارقام را نیز تبدیل کنید.

ترجمه فنی

ترجمه فنی مربوط به محتوای فنی برای مشاغل مختلف است. چند نمونه از ترجمه‌های فنی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اسناد مهندسی
• کتابچه راهنمای دستورالعمل
• راهنمای استفاده از وسایل
• آموزش فنی

این نوع اسناد معمولاً به خدمات ترجمه فنی نیاز است. زیرا مترجم باید موضوع را به خوبی درک کند تا اطمینان حاصل شود که می‌تواند به کاربر بگوید که دقیقاً باید چه کاری انجام دهد. علاوه بر این، مترجم باید الزامات قالب‌بندی را نیز درک کند و گاهی اوقات تصاویر باید تغییر کنند تا بتوان آنها را به زبان مقصد درک کرد. اگر به ترجمه فنی نیاز دارید، باید شرکت یا مترجمی را انتخاب کنید که در صنعت خاص شما تجربه کافی داشته باشد. محتوای ترجمه فنی معمولاً بسیار پیچیده است، بنابراین اگر کسب و کار شما به برخی از اسناد مانند اسناد ذکر شده در بالا نیاز دارد، این نوع ترجمه موردی است که شما باید به دنبال آن باشید.

ترجمه قضایی

منظور از ترجمه قضایی، ترجمه اسناد مربوط به پرونده‌های قضایی مانند اظهارنامه‌ها، صورت جلسه‌ها، شهادت کارشناسان دادگاه، شهادت شهود حاضر در دادگاه، حکم‌های صادره از طرف قاضی، نامه‌های اعتراض به حکم، مصاحبه‌ها و … است. بله، ماهیت و گستره این نوع ترجمه با ترجمه قانونی متفاوت است. اگر چه هر دو نوع ترجمه با هم مرتبط هستند، دومی در مورد ترجمه اسناد قانونی است که می‌تواند بسیار قدیمی نیز باشد.

ترجمه اداری

ترجمه اداری یکی از انواع ترجمه است که برای اسناد و متون مدیریتی سازمان‌هایی مانند مشاغل شرکتی یا منطقه‌ای استفاده می‌شود. ترجمه‌های اداری را می‌توان زیرشاخه ترجمه‌های حرفه‌ای دانست. با این حال، همه ترجمه‌های حرفه‌ای اداری نیستند.

ترجمه مقاله

منظور از ترجمه مقاله، ترجمه تحقیقات علمی یا اسناد مربوط به آن است که انواع مترجم ها در زمینه‌های مختلف می‌توانند آن را انجام دهند. این متون همیشه شامل اصطلاحات خاصی هستند، بنابراین ضروری است که مترجم دانش لازم در زمینه مربوطه را داشته باشد تا بتواند متن را به طور کامل درک کند و آن را به زبان مقصد برگرداند. به همین دلیل مترجمان علمی معمولا کارشناسانی هستند که به مترجمان حرفه‌ای واجد شرایط تبدیل شده‌اند. از طرفی مدارک معتبر یا تجربه کافی در زمینه مقاله مورد نظر را دارند. با این حال همچنان ممکن است مترجم مجبور شود با نویسنده یا سایر متخصصان در زمینه مربوطه مشورت کند تا به طور کامل مقاله را درک نماید.

ترجمه تخصصی

هر نوع ترجمه‌ای که برای اهداف تخصصی یا حرفه‌ای استفاده شود، در این دسته قرار می‌گیرد. برخی از نمونه‌های رایج در این زمینه، ترجمه پزشکی یا ترجمه قانونی است. در اینجا، هدف اصلی معمولاً این است که تمام اطلاعات به بهترین شکل ممکن ترجمه شود. برخلاف ترجمه ادبی، اسناد تخصصی هیچ گونه کلمه‌ای مانند قافیه ندارند و این مورد کار را برای مترجم کمی آسان می‌کند. با این حال، دقت برای هر نوع ترجمه حرفه‌ای بسیار مهم است، به ویژه در صنایعی که ترجمه‌ی غلط می‌تواند پیامدهای ناگواری داشته باشد، مانند پزشکی یا حقوقی.

هر چه صنعت پیچیده‌تر باشد به مترجم متخصص‌تری نیاز دارد. البته این بستگی به موضوع دارد، اما هرچه زبان منبع پیچیده‌تر باشد، مترجم باید تحصیلات بیشتری داشته باشد. این امر به ویژه در صورت استفاده از اصطلاحات تجاری زیاد، برای ترجمه معتبر، مورد نیاز است.

ترجمه کتاب

ترجمه کتاب یکی از مهم‌ترین و قدیمی‌ترین نوع ترجمه است. کسی که اقدام به ترجمه کتاب می‌کند باید تخصص کافی در زمینه ترجمه و نیز مضمون کتاب را داشته باشد. آنچه در این نوع ترجمه اهمیت دارد این است که هیچ گونه دخل و تصرفی در متن کتاب و کلام نویسنده صورت نگیرد و کتاب به همان شکلی که نوشته شده در قالب زبان مقصد درآید.

ترجمه کتاب باید به قدری روان باشد که خواننده تصور کند یک نویسنده آن را نوشته نه یک مترجم! روشی که در این زمینه کاربرد دارد ترجمه مفهومی است. در این روش از معادل صحیح کلمات و عبارات استفاده می‌شود. چون ممکن استیک کلمه در زبان مبدا معادل چند مفهوم در زبان مقصد باشد.

ترجمه همزمان

ترجمه همزمان به عنوان یکی از جالب‌ترین و کاربردی‌ترین انواع ترجمه پس از شنیدن تنها چند کلمه‌ای که در یک زبان صحبت می‌شود صورت می‌گیرد. در این نوع ترجمه مترجم می‌تواند آنچه را که گفته می‌شود به زبان دیگری بیان کند. در این حالت باید یک گفتگوی بی عیب و نقص انجام شود. این نوع ترجمه نیاز به مهارت فوق‌العاده‌ای دارد و یکی از پیچیده‌ترین انواع ارتباطات انسانی به شمار می‌رود.

ترجمه کاتالوگ و بروشور

کاتالوگ و بروشور یکی از حساس‌ترین منابع برای ترجمه است. چون هر یک از اینها کاربرد خاصی دارد و به منظور ویژه‌ای توسط شرکت‌ها طراحی می‌شود. هر کاتالوگ و بروشور شامل خلاصه‌ای از اطلاعات یک محصول خاص است که به شکلی زیبا و جذاب طراحی شده است تا نظر خریداران و مشتریان را به سمت خود جلب کند. در نتیجه انواع مترجم هایی که در این حوزه فعالیت می‌کنند باید دقت بالایی داشته باشند تا کیفیت کار را بعد از ترجمه حفظ کنند.

ترجمه فیلم و زیرنویس

یکی دیگر از انواع ترجمه، ترجمه فیلم و زیرنویس است. این نوع ترجمه با نام بومی‌سازی چندرسانه‌ای نیز شناخته می‌شود. فیلم‌ها، گرافیک‌ها، انیمیشن‌ها، GIF‌ها، اینفوگرافیک‌ها را می‌توان در بومی‌سازی چند رسانه‌ای گروه‌بندی کرد. این نوع ترجمه امروزه بسیار مهم است، زیرا بیشتر شرکت‌ها در حال ایجاد محتوای چند رسانه‌ای برای گسترش مخاطبین خود و نگه داشتن آنها هستند.

بومی‌سازی این محتوا می‌تواند بسیار مشکل باشد. هر چند ممکن است از بیرون ساده به نظر برسد. زیرا باید مناسب با فرهنگ محلی صورت بگیرد و برای مشتریان آن منطقه جذاب باشد. اگر این کار را به درستی انجام ندهید، در نهایت می‌توانید مخاطبان خود را آزرده کنید و آنها را از دست بدهید.

جمع‌بندی

تحقیقات و مطالعه در زمینه انواع ترجمه نشان می‌دهد که آنچه در این مطلب بیان شد انواع اصلی ترجمه هستند، اما انواع بیشتری از ترجمه‌ها مانند ترجمه برگشتی، ترجمه محضری، ترجمه ماشینی و غیره نیز وجود دارد. از طرفی انواع مختلفی از فرایندها و فناوری‌های ترجمه در دسترس است که می‌تواند برای انواع مختلف پروژه‌ها به کار برود. نکته مهمی که در این زمینه باید به آن توجه کنید این است که یک ابزار یا فناوری خاص ممکن است برای یک نوع ترجمه مفید باشد اما برای نوع دیگری از ترجمه هیچ کاربردی نداشته باشد.

سوالات متداول