خدمات ترجمه در دو نوع عمومی و تخصصی انجام میشود. در ترجمه عمومی، تبدیل زبان مبدأ به مقصد، نیاز به دقت و حساسیت بسیار بالایی نداشته و در مدتزمان کمتری انجام میشود. اما ترجمه تخصصی در بیشتر اوقات بهمنظور چاپ در ژورنالهای علمی معتبر یا استفاده در دانشگاهها صورت میگیرد. بنابراین لازم است یک متخصص حرفهای و کاربلد در این زمینه، مسئولیت ترجمه متون تخصصی را برعهده بگیرد.
برای ترجمه فوری یک متن علمی، نیاز است مترجم در آن زمینه از دانش کافی و اطلاعات پایهای برخوردار باشد تا بتواند با سرعت بیشتری، ترجمه باکیفیتتری انجام دهد. برای مثال، مقالات مرتبط با رشته تخصصی مهندسی برق، از اصطلاحات و عبارات مخصوص به این رشته استفاده میکنند که به هیچعنوان قابل مقایسه با مقالات رشته پزشکی نیست. بدیهی است قیمت ترجمه در هر رشتهای باتوجه به مقدار کلمات و موضوع مطلب محاسبه میشود و نمیتوان از هر موضوع محتوایی انتظار ترجمه ارزان را داشت.
فرآیند ترجمه محتوا چگونه انجام میشود؟
خدمات ترجمه پس از طیکردن چند مرحله، نهایی شده و به دست مشتری میرسد. مترجم پیش از شروع به انواع ترجمه و تولید محتوا، یکبار متن را میخواند تا با محتوای کلی آن آشنا شود و رسالت مطلب را درک کند. شیوه نگارش و سبک متن هم باید مشخص شود تا بتوان تصمیم گرفت با چه سبک و سیاقی ترجمه را پیش برد.
هر پاراگراف، گامبهگام ترجمه شده و به اینترتیب، ارتباط آن با جملات قبل و بعد بهخوبی روشن میشود. برای بالابردن هرچه بیشتر کیفیت ترجمه، مترجم در پایان هم دوباره متن را بررسی کرده و به ارتباط بین جملات دقت میکند تا بدون جا انداختن جملهای، تطبیق ترجمه با متن اصلی کنترل شود. بازخوانی مجدد نتیجه ترجمه، موجب میشود تا درصورت پیداشدن هرگونه ایرادات سهوی نگارشی یا دستور زبان مقصد، بتوان بهراحتی آنها را رفع کرد.
طبق روند بالا، میتوانیم بهطور کلی فرایند ترجمه را به دو مرحله تقسیم کنیم، یک مرحله فرایند ذهنی ترجمه و مرحله دیگر، فرایند مکانیکی آن است.
در خدمات ترجمه، اگر مترجم حرفهای بتواند درک صحیحی از هردو زبان مبدأ و مقصد داشته باشد و علاوهبر زمینه تخصصی محتوا، با دستور هردو زبان آشنا باشد، نتیجه نهایی ترجمه هیچگاه دچار پیچیدگی و گنگی نمیشود. این موضوع مربوط به فرایند ذهنی ترجمه است.
در فرایند مکانیکی ترجمه، انتخاب بهترین کلمات، حذف برخی موارد، جایگذاری موارد جدید، تجدید نظر و جابجایی است که برعهده مترجم قرار میگیرد و باید به بهترین نحو انجام شود تا آسیبی متوجه بدنه متن نشود. برای مثال، میتوان یک جمله طولانی را طوری ترجمه کرد که روانتر و خواناتر شود. اینکار باکمک روشی به نام «پارافریز» امکانپذیر میشود.
هزینه ترجمه چقدر است؟
همانطور که گفته شد، هزینه ترجمه باتوجه به تعداد کلمات بهکاررفته در آن و موضوع اصلی محتوا تعیین میشود. برای مثال، نمیتوان انتظار داشت قیمت ترجمه مقاله چندهزار کلمهای پزشکی، با قیمت ترجمه یک متن چندصدکلمهای عمومی برابر باشد. همچنین ترجمه فوری هم بهدلیل زمان کمتری که در اختیار مترجم میگذارد، هزینه متفاوتی دارد. گفتنی است قیمت پرداختی برای ترجمه انگلیسی به فارسی، با ترجمه فارسی به انگلیسی متفاوت است و با توجه به مهارت مترجم تعیین میشود.
چرا نباید از ترجمه ارزان استفاده کنیم؟
یک ترجمه ارزان، از ویژگیهای بسیار مهم خدمات ترجمه خوب و باکیفیت برخوردار نیست. هیچگاه نباید کیفیت ترجمه را فدای قیمت ترجمه کرد؛ چراکه پارامترهای مهمی مانند دقت، صحت و روان بودن جملات، بههیچعنوان در ترجمهای که با پرداخت کمترین هزینه انجام شده است، پیدا نمیشود.
اگر مترجم نتواند ترجمه را بهطور صحیح و با رعایت اصل امانتداری از زبان مبدأ انجام دهد، موضوع را به بیراهه میکشاند و هدف اصلی متن را گم میکند. همچنین اگر ترجمه خوانا و روان نباشد، از دید هر خوانندهای بسیار مصنوعی و غیرقابل درک بهنظر میرسد.